जगातील सर्वात शक्तिशाली स्पेस टेलिस्कोप पूर्णपणे अवकाशात तैनात: NASA

यूएस स्पेस एजन्सी नासाच्या जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपचा अंतिम मिरर पॅनेल शनिवारी पूर्णपणे उघडण्यात आला. जेव्हा दुर्बीण पूर्णपणे अवकाशात असते तेव्हा हे फुलांच्या आकाराचे सोन्याचे फलक उघडले जाते. दुर्बिणीच्या ऑपरेशनमध्ये हा शेवटचा मोठा अडथळा होता. आता जेम्स वेब टेलिस्कोप (Telescope) विश्वाच्या इतिहासाच्या प्रत्येक टप्प्याचा अभ्यास करण्यासाठी सज्ज आहे. नासाने (NASA) ट्विट केले की, 'लास्ट विंग तैनात करण्यात आली आहे.'

या 21 फूट लांबीच्या पॅनेलला दुर्बिणीचा 'गोल्डन आय' म्हटले गेले आहे. मिशनचे प्रमुख थॉमस झुरबुचेन म्हणाले, 'आकाशातील ही सुंदर दुर्बीण पाहून मी भावूक झालो आहे. हे आश्चर्यकारक आहे आणि अंतराळ क्षेत्रातील एक मैलाचा दगड ठरेल. त्याचे कामही लवकरच सुरू होईल. 10 अब्ज डॉलर्स खर्चून तयार करण्यात आलेली ही दुर्बीण हबल स्पेस टेलिस्कोपपेक्षा अधिक शक्तिशाली आहे. ते 13.7 अब्ज वर्षांपूर्वी तयार झालेल्या तारे आणि आकाशगंगा यांचा अभ्यास करण्यास सक्षम आहे.

जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोप ही NASA, युरोपियन स्पेस एजन्सी आणि कॅनेडियन स्पेस एजन्सी यांनी बांधलेली जगातील सर्वात शक्तिशाली दुर्बीण आहे. यात सोन्याचा आरसा आहे, ज्याची रुंदी सुमारे 21.32 फूट आहे. हा आरसा बेरिलियमपासून बनवलेल्या 18 षटकोनी तुकड्यांना जोडून बनवला जातो. प्रत्येक तुकड्यावर 48.2 ग्रॅम सोन्याचा मुलामा चढवला जातो, ज्यामुळे तो परावर्तक म्हणून काम करतो.

जागा सौर कचऱ्याने भरलेली आहे जी सतत फिरत असते. तसेच महाकाय उल्का आणि धूमकेतू हे देखील उपग्रहांना मोठा धोका आहे. अशा परिस्थितीत या दुर्बिणीला अशा धोक्यांपासून वाचवण्याची जबाबदारी शास्त्रज्ञांची असेल. जर त्याचे कोणतेही नुकसान झाले नाही तर ते 5 ते 10 वर्षे अखंडपणे आपले काम करत राहील.

अंतराळात दुर्बिणी उघडणे आव्हानात्मक असल्याचे नासाने सांगितले, जेम्स वेब यांना हबल टेलिस्कोपचे उत्तराधिकारी मानले गेले आहे. हे 25 डिसेंबर रोजी फ्रेंच गयाना येथून एरियन 5 रॉकेटद्वारे प्रक्षेपित करण्यात आले. याद्वारे 13 अब्ज प्रकाशवर्षे दूरपर्यंत पाहण्याचे लक्ष्य ठेवण्यात आले आहे. दुर्बिणीच्या माध्यमातून विश्वाचे गूढ उकलले जाणार आहे. जेम्स वेब टेलिस्कोप पृथ्वी आणि चंद्रापासून दूर स्थित आहे.