कोकणात समुद्राच्या कुशीत वसलेले बाप्पांचे ऐतिहासिक मंदिर

सह्याद्री पर्वतरांगेतील समुद्रकिनारी गणेश मंदिर, महाराष्ट्रातील (Maharashtra) कोकण (Konkan) भागात आहे. देशातील हे एकमेव सुंदर मंदिर आहे, समुद्राच्या लाटा या मंदिरापर्यंत पोहोचतात. हे श्री क्षेत्र स्वयंभू मंदिर म्हणून ओळखले जाते. त्याचा इतिहास 3400 वर्षांचा असल्याचे मानले जाते. इ.स.पू. 1600 मध्ये, या ठिकाणी डोंगराखाली केवडाची बाग होती, ज्या ठिकाणी आता हे मंदिर आहे.

या मंदिराबद्दल एक आख्यायिका देखील आहे की त्या वेळी तेथे बालभटजी भिडे ब्राह्मण राहत होते. मुघलांच्या काळात ते अडचणीत होते. त्यांनी गणेश पूजेला सुरुवात केली. गणेश प्रकट झाला. त्यांच्या सूचनेनुसार, मंदिराजवळील संपूर्ण परिसर स्वच्छ करण्यात आला आणि या काळात सापडलेल्या गणपती मूर्तीची स्थापना करण्यात आली. असे म्हटले जाते की छत्रपती शिवाजी महाराजांनीही या मंदिराला भेट दिली होती.

मंदिराबाहेर 11 दिवे आहेत

मंदिराच्या बाहेर 11 दीपमाला आहेत. कोरोनामुळे, भाविकांना सलग दुसऱ्या वर्षी गणेशाचे ऑनलाइन दर्शन घ्यावे लागेल. कोरोनापूर्वी, दरवर्षी गणेश चतुर्थी, पालखी प्रदक्षिणा, महापूजा केली जाते. 10 हजारांहून अधिक लोक या प्रसंगी पोहोचले होते.

हा देव जो पश्चिमेचे रक्षण करतो

या गावाला गणपतीपुळे म्हणतात. पूर्वी उत्तरेत येथे वस्ती होती. जसजशी लोकसंख्या वाढत गेली तसतसे ते एक गाव बनले. त्याला पश्चिमेला उतार आहे. अनेक भागात वाळू आहे. त्यामुळे या गावाचे नाव गणपतीपुळे असे होते. त्याला पश्चिमेचा संरक्षक असेही म्हटले जाते.